"Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej”, to program realizowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, we współpracy z wojewodą, na podstawie art. 247 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemu pieczy zastępczej (t.j.: Dz. U. z 2016 r., poz. 575). Stosownie do cyt. wyżej przepisu, minister właściwy do spraw rodziny wprowadza program na dofinansowanie, w okresie 6 lat od dnia wejścia w życie ww. ustawy, zadań własnych gminy i powiatu z zakresu realizacji zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej, w szczególności na pokrycie części wydatków związanych z powołaniem asystentów rodziny, koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej oraz prowadzeniem szkoleń, dla rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka.

W jego ramach jednostki samorządu terytorialnego odpowiednich szczebli otrzymują dofinansowanie do zatrudnienia asystentów rodziny (gmina) i koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej (powiat).

Jednym z zadań gminy jest praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych realizowana przez asystenta rodziny. Natomiast jednym z zadań powiatu jest zapewnienie profesjonalnego wsparcia środowiskom rodzinnych form pieczy zastępczej przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

O przyznaniu i podziale środków decyduje minister właściwy ds. rodziny. Z gminami  i powiatami z terenu województwa lubelskiego, których oferty otrzymują dotację, umowę na mocy której przekazane zostaną środki na realizację zadania podpisuje wojewoda.

Do zadań asystenta rodzinynależy m.in.:

• opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym,
• opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
• udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
• udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
• udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
• udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
• wspieranie aktywności społecznej rodzin;
• motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
• udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
• motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
• udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
• podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
• prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci.

Do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy m.in.:

• udzielanie pomocy rodzinom zastępczym i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej;
• przygotowanie, we współpracy z asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka, planu pomocy dziecku;
• pomoc rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka w nawiązaniu wzajemnego kontaktu;
• zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej i rehabilitacyjnej;
• zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających;
• udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom rodzinnych form pieczy zastępczej;
• przedstawianie corocznego sprawozdania z efektów pracy organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej.